Hibiskus diğer adıyla kerkede, ebegümecigillerden familyasından bir bitki türüdür. Afrika kökenli olan bu bitki, 16. Yüzyıl içerisinde Batı Hint Adaları’nda, 17. Yüzyıla gelindiğinde ise Asya’nın farklı coğrafyalarında yetiştirilmeye başlanmış bir bitki olarak karşımıza çıkar.
Hibiskus çiçeği Orta ve Güney Amerika, Meksika ve Karayip’lerde de yetişmektektedir. Hibiskus çiçeği diğer birçok tropikal iklimin hüküm sürdüğü ülkelerde de vardır. Ancak görüldüğü ve ekildiği ilk bölge Afrika’dır. Hibiskus, Afrika kıtasında hem yemeklerde hem de sağlık alanında tedavi amaçlı olarak kullanılan bir bitki olmuştur. Hibiskus, Sudan ve Mısır bölgelerinde karkade adı ile bilinmektedir.
Hibiskus çayının kullanımı eski çağlara kadar dayanır. Başta soğuk olarak servis edilen hibiskus çayı, Firavunların çöl sıcaklarından ferahlamaları için tercih ettiği bir içecek olmuştur. İlk çağlarda soğuk tercih edilmesinin sebebini bu şekilde açıklayabiliriz. 17. Yüzyılda ise dünyanın birçok bölgesine yayılım göstermiş ve Hawai, Guetemala, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın bulunduğu coğrafyalara kadar gitmiştir. Hibiskus çayı, Nil Nehri ve çevresindeki dini törenler ve o dönemin şifahanelerinde de kullanılan bir çay olmuştur. Hibiskus çayı genel olarak Batı Afrika ve Nijerya’da yaygın olarak kullanmaktadır. Hatta günümüzde hala Mısır ve Sudan’da yapılan geleneksel düğün merasimlerinin vazgeçilmez içeceğidir.
Hibiskus, tohumla üretilen bir bitkidir. Killi ve geçirgen toprakları seven bir yapısı vardır. Ayrıca yapı itibariyle tropikal iklime yatkındır.
Hibiskus bitkisi sıcak su ile buluştuğunda kırmızı bir renk alır, ekşi bir tada sahiptir. Bu yönden nar, kızılcık ve limonu anımsatır. Hibiskus, nane, kurutulmuş baharatlar, tarçın ve zencefil benzeri bitkilerle karıştırılarak aroma kazandırılır ve bu şekilde sunuma hazır hale getirilir. Hibiskus bitkisinin yeşil ve büyük yaprakları bazı ülke mutfaklarda kullanılmaktadır. Özellikle Afrika kıtasında balık ve pilavın içinde, yemeğin lezzetine lezzet katması için yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Hibiskus bitkisinin bu şekilde yemeklerin içinde kullanımı diğer Asya ve Amerika ülkelerinde de yaygın olarak kullanılır. Bu kullanım şekli yemeklere ekşilikle birlikte aroma, tat ve lezzet katmaktadır. Bu yüzden de yemeklerde tercih edilme oranı yüksektir.
Hibiskus çiçeği, reçeller, marmelatlar, çeşni ve soslar ile birlikte de tercih edilmektedir. Ayrıca salça, konserve ve baharatlı turşu yapımında da kullanılmaktadır. Hibiskus kırmızı renginden dolayı yemeklerin ve salataların süslenmesinde de kullanılır. Bunun yanında gıda boyası olarak da tatlıların ve pastaların içerisinde yerini almaktadır. Pasta kreması içerisinde doğal pembe bir renklendirici olarak göze hoş gelen bir görüntü ortaya çıkarır.
HİBİSKUS ÇAYI, DEMLENME ŞEKLİ
Hibiskus çayı, Hibiscus sabdariffa diğer ismiyle Roselle çiçeklerinin yapraklarının demlenmesiyle elde edilen bir bitki çayıdır. Bu çayın tadı kuşburnu bitkisi gibi tatlı bir mayhoşluk ve ekşiliğe sahiptir. Bu ekşilik ve mayhoşluktan dolayı tercihen içine şeker, bal ve diğer doğal tatlandırıcılar konulabilmektedir. Hibiskus çayı tat ve renk olarak kuşburnu çayına benzediği için karıştırılabilir. Ancak tamamen farklı bitkilerdir. Hibiskus çayı tercihe bağlı olarak soğuk veya sıcak tüketilebilir.
Hibiskus çayını sıcak demlemek istiyorsak diğer bitki çayları için uyguladığımız yöntemleri hibiskus çayımız için de kullanabiliriz. Tercihe göre hibiskus çayımızı french press ya da demlik içerisinde demlememiz mümkün. Öncelikle hibiskus çayımızı göz kararı ile french pressimize veya demliğimizin içine alıyoruz. Sonra üzerine kaynattığımız temiz suyumuzu koyarak demlenmeye bırakıyoruz. Bu demlenme süresi yaklaşık 10-15 dakikadır. Ancak hibiskus çayımızın demlenme süresini arttırarak çayın yoğunluğunu ve aromasını arttırmamız mümkün. Bu işlemlerden sonra çayımızı bardağımıza alabiliriz. Tatlandırmak için tercihen şeker, bal veya doğal tatlandırıcı kullanabiliriz. Eğer hibiskus çayımızı soğuk içmek istiyorsak sıcak demlediğimiz çayı oda sıcaklığında soğumaya bırakarak sonrasında buzdolabında daha da soğumasını sağlayabiliriz. Buzdolabında soğuyan hibiskus çayımız içime hazır hale gelecektir. Dilersek soğuk tüketimde çayımızın içine buz da koyabiliriz. Bu şekilde hem sıcak içim hem de soğuk içim için izlememiz gereken yolları görmüş olduk. Hibiskus çayımız içime hazır, afiyet olsun!
HİBİSKUS ÇAYININ YARARLARI
