Tam olarak “Böyle bir şey nasıl olabilir?” diye söylenerek kendi kendinize soracaksınız: Çay gerçek anlamda nasıl demlenir?
Milletimizin en büyük yakıtı sayabileceğimiz bir içecektir, dökme çay. Bu yüzden dökme çay denildi mi akan sular duruyor, herkes pür dikkat kesiliyor. Çünkü sabah uyandığımızda kahvaltı öncesi, kahvaltı ile birlikte, kahvaltıdan sonra bile dökme çay vardır. İşe gider gitmez günün ilk çayı alınır ve öğle yemeği vakti gelir. Yemeğimizi yer yemez üzerine yine çay alırız. Akşamüzeri çayından bahsetmiyoruz bile.
Peki ya akşam?
Akşam yemeğimizi yemeden çayımızı demlemeye hazır ederiz. Abur cuburlar masada hazırdır. Çay gelmeden hiçbir abur cubura dokunulmaz çünkü her şey çay ile güzeldir. Çay günlük hayatımızda bu kadar önemliyken o halde şu çay saatlerini lezzetlendirecek, soruyu cevaplayalım ve dökme çayı nasıl demleriz ona bakalım.
İyi bir dökme çayın nasıl demlenildiğini adım adım anlatıyoruz.
Çaydanlığımızın temiz olmasına özen göstererek başlıyoruz. İçinde kireç olan çaydanlıkta çok da iyi bir dökme çay yapmamız pek mümkün olmayacaktır. Çayın suyunun da çeşme suyu ile değil içme suyu ile kullanmamız da önem arz etmektedir. Çaydanlığın altını 2/3 oranında içme suyu ile dolduruyoruz ve ocağa kaynaması için yerleştiriyoruz.
Su kaynadığında çaydanlığın üstüne yaklaşık 7-8 tatlı kaşığı dökme çayı ekliyoruz.
En az iki dakika boyunca kaynamada bırakılan suyu çaydanlığın üstüne 1 parmak kalacak şekilde boşaltıyoruz ve çaydanlığın altını tekrar suyumuz azaldığı için içme suyuyla dolduruyoruz. Orta ateşte suyu kaynayana kadar çayı ocakta bekletiyoruz. Su kaynadıktan sonra çay servise hazır hale gelmiştir diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Çayın demlenme ve güzelleşme evresi burada başlamaktadır. Çayın altını kısarak ocakta çayı yavaşça demlenmeye bırakıyoruz.
Çay Suyunun Önemi
Büyük şehirde yaşıyorsanız ve çayınızı musluk suyu veya pH değeri yüksek sularla çayınızı demliyorsanız yanlış yapıyorsunuz. Çayınızı demleyeceğiniz suyun pH değerinin düşük olması gerekir ki çayın lezzetine varasınız ve keyifli bir içim elde edesiniz. Eğer musluk suyu kullanacaksanız musluk suyunu belirli aşamalardan geçirerek çay için kullanılabilir hale getirebilirsiniz. Bunun için de musluk suyunu kaynatmanız gerekir ve suyu soğumaya almanız gerekir. Bu işlemden sonra suyun 2 gün boyunca dinlendirilmesi gerekir. Bu işlemden sonra musluk suyunuz kullanılır hale gelecektir.
Bu işlemleri yapmamızın belli başlı nedenleri vardır. Bunların başında musluk sularımızın klorlu olması gelir. Ayrıca evimize gelen suyun arıtılmış su olması da bir başka neden olarak karşımızı çıkar. Kaynatılarak suyun normal hale getirilmesi ve dinlendirilmesi çayımıza büyük bir aroma katacaktır. Bununla birlikte bu işlemler çayımızın lezzetine ve rengine katkı sağlayacaktır. Bu aşamada musluk suyunun bu dönüşümü bizi suyun sertliğinden kurtaracak ve çayımızın yumuşak bir içime ulaşmasını sağlayacaktır.
Şehir hayatı değil köy/kasaba hayatı sürüyorsak doğal su kaynaklarından musluğumuza gelen, arıtma işlemlerinden geçmemiş sularımızla çayımızı demleyebiliriz.
Peki, Çayın Demlendiğini Nasıl Anlarız?
Çayı kaynamaya kısık ateşte demlenmeye bıraktığımızda demlendiğini en iyi anlayabileceğimiz yöntem aradan yaklaşık 5 veya 6 dakika geçtikten sonra çaydanlığın üst kapağını kaldırıp çayın dibe çöküp çökmediğine kontrol etmektir. Eğer yüzeyde kalan çaylar varsa henüz hazır olmadığını gösterir.
Çayın tamamen demlenmiş olduğunu çayın yüzeyinde kalan çay yapraklarını görmediğimizde anlamış oluruz. Çünkü çay tamamen suyunu çekmiş ve demlenmiş demektir.
Çoğunlukla çay kaynayıp demlendikten sonra çaydanlığı ocaktan almak gibi bir hata yapılmaktadır. Çaydanlığın üstündeki çay yoğun ve seyreltilmesi gereken bir içecek olduğu için su ne kadar kaynar ise çay o kadar berrak ve taze bir içime sahip olmuş olur. Ayrıca ocak daima en kısıkta olmalıdır.
Çayın demlenme süresi de bir o kadar önem arz eder. İyi bir çay içmek istiyorsak çayın en az 15-20 dakika olan demlenme süresini beklememiz gerekir.
Çayın Sunumu ve Çayın Rengi: Tavşan Kanı
Çay doldururken çayın tavşan kanı rengi alması biz Türkler için dikkat ettiğimiz hususların başında gelir. Tavşan kanı rengini yakalamak için çay bardağımızın 1/3’lük kısmına çayın demini koymamız gerekir, geri kalan kısmına ise su koymamız gerekir. Eğer daha yoğun, daha koyu bir çay tadının hazzına varmak istiyorsak dem oranını arttırabilir. Bu da çay içen kişinin damak zevkine kalmış oluyor!